fbpx

Krystyna Data

– doktor i adiunkt. Była zatrudniona w Pracowni Słownika Polszczyzny Jana Kochanowskiego Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie, współpracowała w Szkole Letniej Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Instytucie Humanistycznym Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, a obecnie pracuje na Akademii Ignatianum w Krakowie. Współautorka Słownika polszczyzny Jana Kochanowskiego pod red. M. Kucały (t. I–V, Kraków 1994–2012) i współwykonawczyni elektronicznego Słownika pojęciowego języka staropolskiego (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków). Członkini Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego oraz Stowarzyszenia „Bristol” Polskich i Zagranicznych Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego. Babcia trojga wnucząt: Huberta, Ignacego i Marceliny.

Wyjaśnienia eksperta.

„Co znaczy słowo »dzień«? Jakie znaczenia kryją w sobie nazwy poszczególnych dni tygodnia? Spróbujmy odpowiedzieć na te pytania: pomoże nam w tym słownik opisujący historię i pochodzenie różnych wyrazów. Słowo DZIEŃ pochodzi od bardzo dawnego wyrazu oznaczającego »świecić«. Najpierw oznaczało »czas, kiedy jest jasno«. Obecnie określa »okres od wschodu do zachodu słońca« i jest jedną z miar czasu. Tydzień ma siedem dni. Każdy z nich ma swoją nazwę, która też nam coś mówi. PONIEDZIAŁEK to »pierwszy po niedzieli dzień tygodnia«. WTOREK to »drugi po niedzieli dzień tygodnia« – nazwa powstała od słowa »wtóry«, które dawniej znaczyło »drugi«. ŚRODA to »trzeci, środkowy dzień tygodnia« – dawno temu wyraz »środa« znaczył »środek czegoś, punkt środkowy«. CZWARTEK to »czwarty dzień tygodnia«. PIĄTEK to »piąty dzień tygodnia«. SOBOTA to »nazwa szóstego dnia tygodnia« – pochodzi z języka hebrajskiego, w którym oznacza »dzień wolny od pracy«. NIEDZIELA to »siódmy dzień tygodnia, w którym się nie pracuje« – pochodzi od czasownika »nie działać«, czyli nie pracować.”  – Krystyna Data